10 biện pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính | Chi phí áp dụng
Nội dung bài viết
Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 tại COP26, đây không chỉ là tuyên bố mà chính là nghĩa vụ pháp lý và hướng đến phát triển quốc gia toàn diện. Tuy nhiên, để biến cam kết thành hành động cần những biện pháp cụ thể, thiết thực và đánh giá được chi phí - lợi ích cho từng ngành kinh tế. Dưới đây là danh sách 10 biện pháp giảm phát thải khí nhà kính đã được kiểm chứng, có đổi chiếu ớ Việt Nam và quốc tế.
1. Tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo
Ngành áp dụng: Năng lượng, Công nghiệp
Phí áp dụng: 500 – 1.500 USD/kW tuỳ công nghệ và quy mô
Triển khai chi tiết:
Doanh nghiệp có thể lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái tại nhà xưởng, giúp giảm phụ thuộc vào điện lưới quốc gia và ổn định chi phí vận hành.
Với các khu vực có điều kiện gió thuận lợi như ven biển miền Trung, đầu tư trang trại điện gió mang lại hiệu quả cao cả về phát điện và tín chỉ carbon.
Hệ thống cần tích hợp thêm pin lưu trữ để khai thác tối đa công suất và tránh thất thoát vào giờ thấp điểm.
Chính quyền địa phương có thể phối hợp xây dựng các trạm điện tái tạo cộng đồng, kết hợp bán điện thương mại và phục vụ an sinh.
Ưu điểm:
Giảm phát thải CO₂ trực tiếp từ việc thay thế điện than, điện khí.
Tăng tính tự chủ năng lượng cho doanh nghiệp và địa phương.
Hưởng lợi từ các cơ chế khuyến khích, ưu đãi tài chính xanh quốc tế.
Nhược điểm:
Chi phí đầu tư ban đầu cao, thời gian hoàn vốn dài (trung bình 5–10 năm).
Cần nâng cấp hạ tầng lưới điện để tiếp nhận nguồn điện phân tán.
Khó khăn trong lưu trữ năng lượng nếu chưa có chính sách pin lưu trữ rõ ràng.
Điện gió sử dụng nguồn năng lượng tái tạo không hạn chế và không gây ra khí thải carbon, góp phần giảm thiểu tác động đến môi trường.
✍ Xem thêm: Kiểm kê khí nhà kính | Tại sao cần kiểm kê khí?
2. Thu hồi và tái sử dụng CO₂ (CCUS)
Ngành áp dụng: Xi măng, hóa chất, luyện kim nặng
Phí áp dụng: 50 – 100 USD/tấn CO₂ (chưa bao gồm chi phí vận hành lâu dài)
Triển khai chi tiết:
Thiết lập hệ thống thu gom CO₂ trực tiếp từ ống khói nhà máy, đặc biệt ở các lò nung clinker trong nhà máy xi măng, nhà máy sản xuất phân bón hoặc nhà máy nhiệt điện.
CO₂ sau khi thu hồi có thể được: (1) nén lại và chôn dưới tầng địa chất sâu, (2) tái sử dụng trong sản xuất hóa chất, nước giải khát, hoặc (3) chuyển giao qua ống dẫn đến các đơn vị có nhu cầu.
Hệ thống cần tích hợp cảm biến kiểm soát áp suất, lưu lượng và đảm bảo an toàn phòng nổ, rò rỉ khí độc.
Doanh nghiệp có thể đăng ký xác minh lượng CO₂ thu hồi theo tiêu chuẩn quốc tế để tham gia thị trường tín chỉ carbon tự nguyện hoặc bắt buộc.
Ưu điểm:
Giảm phát thải tại các nguồn điểm lớn - chiếm tỉ trọng CO₂ cao nhất trong công nghiệp.
Tạo cơ hội sinh lợi thông qua tín chỉ carbon hoặc dịch vụ môi trường.
Góp phần vào nền công nghiệp tuần hoàn carbon (Carbon Circular Economy).
Nhược điểm:
Chi phí đầu tư cao và vận hành phức tạp, cần nhân sự được đào tạo bài bản.
Hạn chế về địa chất lưu trữ ở một số vùng không có tầng ngậm nước hoặc hang karst phù hợp.
Hiện chưa có cơ sở hạ tầng kết nối liên vùng (pipeline) cho vận chuyển CO₂ quy mô lớn.
✍ Xem thêm: Hệ thống quản lý môi trường (EMS) là gì? Cách thức xây dựng EMS
3. Điện hóa phương tiện giao thông
Ngành áp dụng: Giao thông đô thị, logistics
Phí áp dụng: 15.000 – 35.000 USD/xe buýt điện
Triển khai:
Mua xe buýt điện, taxi điện
Xây trạm sạc, ứng dụng hệ thống sạc nhanh
Ưu điểm: Không khí thải tại chỗ, vận hành rẻ, an toàn sức khỏe
Nhược điểm: Cần đầu tư đồng bộ hạ tầng
Thay vì sử dụng nhiên liệu hóa thạch, taxi điện sử dụng năng lượng điện, không gây ra khí thải CO2.
4. Canh tác lúa thông minh (AWD)
Ngành áp dụng: Trồng lúa
Phí áp dụng: 10 – 30 USD/ha/năm
Triển khai:
Dùng tường và đồng hồ kiểm soát từ tách
Tưới khô xen kẽ thay vì ngập toàn thời gian
Ưu điểm: Giảm CH₄, tiết kiệm nước, tăng năng suất
Nhược điểm: Cần hướng dẫn, dễ bị ảnh hưởng bởi khí hậu
✍ Xem thêm: Tiêu chuẩn ISO 14064-1:2018 | Hướng dẫn kiểm kê khí nhà kính
5. Biogas chăn nuôi
Ngành áp dụng: Nông nghiệp (trang trại, hộ chăn nuôi)
Phí áp dụng: 300 – 2.000 USD/hệ thống
Triển khai:
Dựng hầm biogas bê tông đẳng kín
Tái sử dụng khí đốt để nấu nướng, phát điện
Ưu điểm: Giảm mùi, chất thải, cung cấp năng lượng thay thế
Nhược điểm: Cần đất, bảo trì, khử mùi
Cung cấp khí biogas để đun nấu, thắp sáng, hoặc sản xuất điện, giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch.
6. Xử lý rác bằng RDF
Ngành áp dụng: Quản lý chất thải
Phí áp dụng: 20 – 60 USD/tấn rác
Triển khai:
Phân loại rác, tách nhựa, hữu cơ
Nén thành nhiên liệu thay than cho xi măng
Ưu điểm: Giảm chôn lấp, tái sử dụng, giảm metan
Nhược điểm: Cần nhà máy xử lý, tuyên truyền về phân loại
7. Tái sử dụng nhiệt thải
Ngành áp dụng: Công nghiệp nặng
Phí áp dụng: 50.000 – 500.000 USD/dây chuyền
Triển khai:
Lắp thiết bị trao đổi nhiệt, phát điện nội bộ
Tái sử dụng để sấy, đun nóng nguyên liệu
Ưu điểm: Giảm nhiên liệu, tăng hiệu suất năng lượng
Nhược điểm: Đầu tư lớn, chỉ hợp với nhà máy quy mô lớn
Đảm bảo chất lượng sản phẩm và tuân thủ các quy định về môi trường và an toàn.
✍ Xem thêm: Các nguồn phát thải khí nhà kính | Biện pháp khắc phục
8. Trồng rừng và phục hồi sinh thái
Ngành áp dụng: Lâm nghiệp, chính quyền địa phương
Phí áp dụng: 500 – 2.000 USD/ha
Triển khai:
Trồng cây gỗ bản địa, phục hồi rừng ngập mặn
Giám sát hấp thụ CO₂, tham gia tín chỉ carbon
Ưu điểm: Tăng khả năng hấp thụ CO₂, cải thiện địa chất và sinh kế
Nhược điểm: Tốn thời gian, cần bảo vệ chặt chẽ
9. Tối ưu logistics bằng công nghệ số
Ngành áp dụng: Vận tải, logistics, thương mại điện tử
Phí áp dụng: 5.000 – 50.000 USD/doanh nghiệp
Triển khai:
Dùng phần mềm định tuyến tối ưu
Lắp GPS theo dõi tiêu hao nhiên liệu, quản lý vận hành
Ưu điểm: Giảm chi phí vận chuyển, tiết kiệm nhiên liệu, tăng hiệu suất
Nhược điểm: Cần dữ liệu chính xác, đầu tư thiết bị công nghệ
Giúp lập kế hoạch và quản lý tuyến đường vận tải hiệu quả, giảm chi phí, rút ngắn thời gian và nâng cao hiệu suất
✍ Xem thêm:
10. Phân loại và xử lý rác tại nguồn
Ngành áp dụng: Quản lý đô thị, hộ gia đình
Phí áp dụng: 5 – 20 USD/hộ/năm
Triển khai:
Cấp thùng rác 3 màu, tuyên truyền phân loại
Xây điểm tập kết, xử lý rác hữu cơ và tái chế
Ưu điểm: Giảm metan từ bãi rác, tăng khả năng tái chế, tiết kiệm tài nguyên
Nhược điểm: Cần thay đổi thói quen người dân, đồng bộ hạ tầng thu gom
10 biện pháp trên là cơ sở để từng ngành, địa phương và doanh nghiệp thiết kế chiến lược hành động giảm phát thải phù hợp. Nếu được triển khai đồng bộ, chúng không chỉ giúp Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh, bền vững và cạnh tranh trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nếu doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch giảm nhẹ phát thải khí thải nhà kính, hãy liên hệ tư vấn và hỗ trợ Hotline: 1800.6083 (miễn phí) dể được nhận báo giá chi tiết.